Bu farkındalık gününde öne çıkması gereken de budur: Yani, hangi engel grubunun ne gibi sorunları var ve bu sorunlarla nasıl mücadele edilebilir ki, yaşamsal memnuniyet artırılabilir ve/veya engelli kişilerin toplumsal katılımı yükseltebilir… Keza, bu farkındalık gününde onların bireysel ve toplumsal ihtiyaçları ortaya konularak, bu ihtiyaçların nasıl karşılanabileceğine ilişkin tespitler yapmak elzem…
Engelliler için bir taraftan rehabilitasyon aktivitelerini gerçekleştirirken diğer taraftan beceri geliştirmeye yönelik habilitasyona ağırlık vermek kaçınılmaz… Çünkü habilitasyon engelli bireylere fiziksel, sosyal, zihinsel ve mesleki beceriler kazandırmaya yönelik hizmetleri içermekte…
***
Engellilere yönelik yaklaşımda temel sorunlardan biri onları anladığını sanmaktır… Onları anlayabilmek çok önemli, gerekli… Ateş düştüğü yeri yakar, yaralar… Onları anlayabilmek kolay değil… Empatinin en noksan kaldığı gerçeklik… Kendini onların yerine koymak keşke mümkün olsa! Onları bazen aileleri bile güç anlayabilmekte… Çünkü kolay değil; duyamamak, konuşamamak, koşamamak, anlayamamak, bilememek, yürüyememek, uzanamamak, sarılamamak, görememek…
Onları anlamak kolay olmayabilir ancak ebeveynleri anlamak belki biraz daha kolay… Karar vericiler, düzenleme yapan ilgililer ve uygulayıcılar çeşitli uygulamalarda ebeveynlerin görüşlerine başvurmaları son derece faydalı bir tercih olacaktır… Tedavi süreci, rehabilitasyon, eğitim dönemi, istihdam edilebilirlik gibi yaşamsal istasyonların her birinde farklı engel grubuna göre farklı uygulamalar kaçınılmazdır… Engellilere yönelik personel seçme sınavı ve yerleştirme gibi uygulamalarda farklı engel gruplarına göre farklı düzenlemeler adaletli bir uygulama olacaktır… Engelli istihdam etme zorunluluğuna yönelik oransal ilkelere uyum etkin olarak denetlenmeli; bu zorunluluğu karşılayabilmek adına “beden işçisi” ilanlarıyla engelli bireyler zor durumda bırakılmamalıdır…
***
Farkında olmak zor olmasa gerek, insan için… Yeter ki; onları içten dinleyelim, kalpten görelim, vicdanla anlayalım, dostça el uzatalım, kırmadan sabırla konuşalım, güncel yaşamlarına destek olalım ve en önemlisi hakiki bir empati kuralım…
